لاهیجان در آرزوی تدبیر: چادرهای بیمیزبان؛ «اردوگاه های موقت مسافران»
لاهیجان، نگین سبز گیلان،
شهری که نامش با عطر چای و برنج و ابریشم
و ترنم باران بر بام باغهای هزار رنگش گره خورده،
این روزها در پس نقاب زیبای طبیعتش، رنجی پنهان دارد. در حالی که باید میزبان شادی و آرامش باشد، با صحنههایی مواجه است که نه تنها بر چهرهاش چین میاندازد، بلکه اصالت و هویتش را به چالش میکشد.
حاشیه میادین، پیادهراهها و حریم استخر ، که میبایست محل تجلی زندگی و زیبایی باشند، اینک به پناهگاهِ موقت مسافران بیپناهی بدل شدهاند که چادرهای خود را بر زمین بیتدبیری برافراشتهاند. این تصویر، هرچند در نگاه اول ممکن است یادآور سادگی سفر و دلبستگی به طبیعت باشد، اما در واقعیت، زخمی عمیق بر پیکر شهر و مردم میزبان است.
مشکلاتی که سال گذشته درباره کمبود خدمات گردشگری، مدیریت سفر و حتی صف های طولانی بنزین مطرح شد، گویا در گردابی از تکرار فرو رفته و تنها تغییر محسوس، کاهش نسبی آن صف هاست.
اما معضل اصلی همچنان پابرجاست:
چادرخوابی در فضاهای عمومی، به مثابه آفتی که نه تنها زیبایی بصری شهر را مخدوش میکند، بلکه پیامدهای ناگوار زیست محیطی، اجتماعی و امنیتی به دنبال دارد. زباله های رها شده، آلودگی آب، و بی نظمی حاکم، تنها بخشی از این داستان غمبار است.
میدان چای، که باید نمادمهمان نوازی و دروازهٔ دلانگیز لاهیجان باشد، امروز صحنه ای از آشفتگی و بیسامانی است. این شهر، که روزی مرکزیت بیه پیش و خاستگاه فرهنگ و تشیع در دوران کیاییان بود، امروز به واسطه فقدان برنامه ریزی دقیق و نبود زیرساخت های لازم، شاهد خدشه دار شدن حیثیت و هویت تاریخی خود است. مسافران بیبرنامه، نه از سر تقصیر، که از روی ناچاری، چادرخوابی را تنها راه حل میبینند.
این پدیده، علاوه بر ایجاد چهرهای ناخوشایند از شهر، موجب نارضایتی ساکنان شده است. بینظمی، سروصدا و رفتارهای نابهنجار برخی گردشگران، زندگی روزمره مردم را تحت تأثیر قرار داده و اگر ادامه یابد، بیشک به تنشهای اجتماعی عمیقتری دامن خواهد زد.
راه برونرفت از این وضعیت، تنها در سایه برنامه ریزی جامع و عزمی جدی ممکن است. ایجاد اقامتگاه های مقرونبهصرفه و کمپ های استاندارد، ترویج گردشگری مسئولانه، و وضع قوانین شفاف برای منع چادرزنی در فضاهای عمومی، از جمله اقدامات ضروری است.
لاهیجان، با آن پیشینه تاریخی و طبیعت فراموشناشدنی، سزاوار آن است که میزبانی کند آگاهانه و پایدار. چادرهای پراکنده در سطح شهر، نشانهای از بیبرنامگی است و یادآور این واقعیت که گردشگری تنها زمانی به فرصت تبدیل می شود که با تدبیر، احترام به محیط زیست و فرهنگ میزبان، همراه باشد. وقت آن است که لاهیجان بار دیگر با سربلندی میزبان مسافرانی باشد که هم خاطره میسازند و هم احترام میگذارند.